ZIJPAD van RELIGIE

Binnenste van het oor en evenwichtsorgaan

Om ons fysiek in evenwicht te houden hebben wij een hooggecompliceerd apparaat nodig. En waarmee houden we ons psychisch in balans?

Verbeeldingskracht

Verbeeldingskracht geeft ons de ruimte om het leven te interpreteren en op zoek te gaan naar nieuwe vormen van kijken en denken. De verbeelding is de basis voor inspiratie en nieuwe ideeën en speelt een belangrijke rol in het leervermogen van de mens. Verbeeldingskracht kan op die manier dus worden gezien als de basis van innovatie en ontwikkeling (de innerlijke evolutie van individu en de samenleving. (Wikipedia)

Als we geen goede kaarten maken, ziet Europa er zo uit. Afrika ligt dan in het westen. - Sebastian Munster, Europe as a Queen, Basel 1570

De Manifestaties van God

Symbool van de bahá'í ringsteen: principe van de verbinding tussen God en mens door het kanaal van openbaring.

 

Sinds 1844, het verschijnen van de Báb, bestaat er in de wereld van het religieuze denken het concept van de "Manifestaties van God". Zoals interfaces overbruggen zij het verschil tussen het systeem van het Absolute (God) en het systeem van het Betrekkelijke (mens). Zij communiceren licht (kennis) en warmte (liefde). Hun optreden verandert de tijden en genereert beschavingen.

De mens is het enige schepsel waarmee God commuceert, met woorden die verlichten, verlossen, inspireren, troosten. De Manifestaties zijn de grote leraren en voorbeelden van de mensheid; zij verschijnen vanaf het religieuze ontwaken van Homo sapiens in prehistorische tijden en zullen blijven komen om toekomstige tijdperken te openen.

Openbaring is een historisch proces dat gedragen wordt door een gelijkwaardige Manifestaties van God. Ieder van hen heeft een eigen biografie en een eigen functie in de vermenselijking van de soort. Dat de verklaart de vele religies die mensen uit de Religie van God hebben afgeleid.
Meer over Gods Manifestaties →

De kerkelijke toestand

Onderzoek over de lege kerkbanken

Geloofscrisis in Nederland. Het Bericht van het Sociaal en Cultureel Planbureau in → PDF

God is dood – het citaat

Friedrich Nietzsche (1844-1900)

"Dwalen we niet door een oneindig niets? Blaast ons niet de lege ruimte aan? Is het soms niet kouder geworden? Komt er niet meer en meer nacht en meer nacht? God is dood! God blijft dood. En wij hebben hem gedood? Wie troost ons, ons, de moordenaars aller moordenaren?" Friedrich Nietzsche, De Vrolijke wetenschap, Aforisme 125

Geloof moet de rede doorstaan

 

Sam Harris (1967)beschouwt religie als een grote belemmering voor de vooruitgang van de mensheid. Zijn stelling is dat religie zelfs in de moderne tijd nog met wereldbeelden wegkomt waar ze geen bewijs voor hoeft te leveren. – Maar er bestaat een uitzondering: het Bahá'i-geloof dat appelleert aan de persoonlijke rede en rechtvaardigheid.

De mens moet niets uit geloven dat hem uit de tweede hand wordt aangereikt; maar moet ook niet denken (hetgeen de auteur doet) dat de mens niemand anders nodig heeft dan de mens.
Meer over "The End of Faith" →

Over het woord 'religie'

Onder religie (van het Latijn religio) wordt gewoonlijk een van de vele vormen van zingeving, of het zoeken naar betekenisvolle verbindingen verstaan, waarbij meestal een hogere macht of opperwezen centraal staat. In bredere zin duidt het woord 'religie' op een algemenere vorm van spiritualiteit, van gevoelens of gedachten met betrekking tot de zin van het leven. Deze religiositeit kan al dan niet beschouwd worden in relatie tot een macht, of manifestaties van een macht, of een (bewust) niet nader gedefinieerd beginsel, essentie of entiteit. Vaak ook wordt de term "geloof" gebruikt. In monotheïstische religies wordt ook het specifiekere begrip "godsdienst" gebruikt. - (Wikipedia)

Het woord religie heeft in Latijnse teksten geen eenduidige betekenis en komt als terminus in de godsdienstigheid van het oude Rome niet voor. Later wordt er de vreze Gods mee aangeduid maar ook een gewetensvolle mentaliteit. De etymologie van het woord staat niet vast. Religare betekent in het Latijn aanbinden, opbinden, vastbinden. Cicero gaat ervan uit dat 'religie' iets met 'religare', te maken heeft, de behoedzame omgang met de tempelcultus van Rome. 'Religie' verwijst in de richting van het vrome nadenken, de aanbinding aan het Hogere.

(Bron: Saeed Rahmanian: Geistige Nahrung, Religion)

Over het Heilige

 

Rudolf Otto

Bij alle religies, zo vond de Duitse godsdienstonderzoeker Rudolf Otto (1869-1935), geldt het heilige als het meest oorspronkelijke. Het staat voor iets dat totaal anders is en buiten alle categorieën valt. De ervaring van het heilige vervult met majesteitelijkheid en deemoed, met afgrijzen en fascinatie, het is het "tremendum ac fascinosum". Otto schreef er (in 1917) een theologisch standaardwerk over, "Das Heilige". Hij studeerde de religiositeit in oost en west (vooral het hindoeïsme) en stichtte in 1921 de "Religiöse Menschheitsbund" om in ethische vragen interreligieus te kunnen samenwerken met alle religies.
Meer over het heilige ontzag, "De onmisbare vreze Gods" →

Religie is overal

De Roemeense godsdiensthistoricus Mircea Eliade (1907-1986) toont met vele voorbeelden aan dat volkeren en culturen identieke religieuze uitingsvormen hebben ontwikkeld, ook al leven ze ver van elkaar verwijderd. De gehele mensheid geeft in de loop van haar geschiedenis uitdrukking aan "het heilige en het profane". Ook de huidige samenlevingen bevatten nog sporen van een archaïsche religiositeit. Eliade laat zien dat religiositeit bij de menswording behoort. Zijn werk over sjamanen, yoga en kosmologische trekt nog steeds de aandacht. Hij behoort tot de klassieke schrijvers over het wezen van religie.

 

De Kitáb-i-Aqdas
Het Heiligste Boek
van Bahá'u'lláh

Van de meer dan vele werken die tezamen de heilige Geschriften van Bahá'u'lláh vormen, is de Kitáb-i-Aqdas van uitzonderlijk belang. "De gehele wereld nieuw te maken" is de aanspraak en de uitdaging van Zijn Boodschap, en de Kitáb-i-Aqdas is het Handvest voor de toekomstige wereldbeschaving waarvoor Bahá'u'lláh is gekomen.

De bepalingen berusten op de fundering die door vroegere godsdiensten werd gelegd, want dit is in de woorden van Bahá'u'lláh "het onveranderlijke Geloof van God, eeuwig in het verleden en eeuwig in de toekomst."

In deze Openbaring worden de concepten uit het verleden naar hoger begripsniveau gebracht, en de maatschappelijke wetten dienen de wereldbeschaving die daagt en de schittering zal bereiken van een vereniging van de gehele mensheid.
Meer over de Aqdas : →

Lexicografisch:

De Kitáb-i-Aqdas (Arabisch: الكتاب الاقدس, Perzisch: كتاب اقدس) is het centrale boek van het bahá'í-geloof, geschreven door Bahá'u'lláh, de stichter van de godsdienst. Het werd voltooid in 1873 en is in het Arabisch geschreven. In 1890-91 werd het oorspronkelijke Arabische manu-script met toestemming van Bahá'u'lláh in lithografische boekvorm gedrukt in Bombay. De Kitáb-i-Aqdas wordt ook het "Heiligste Boek", het "Boek van Wetten" en soms het "Boek van Aqdas" genoemd.
De Kitáb-i-Aqdas wordt beschouwd als "moeder-boek" van de bahá'í-leringen, en "Handvest van de toekomstige wereldbeschaving" (God Schrijdt Voorbij). Het is echter niet slechts een `boek van wetten', maar behandelt tevens andere kwesties, in het bijzonder ethische aansproringen aan diverse individuen, groepen en plaatsen. De Kitáb-i-Aqdas behandelt ook de oprichting van bestuurlijke instellingen, een aantal religieuze praktijken, wetten van persoonlijke status, strafrecht, sociale principes en profetieën.
Meer →

RELIGIE

Het oriëntatiesysteem van de geest

 

©NASA

 

Om uiterlijk in evenwicht te blijven beschikt de mens over een gevoelig orgaan. In het binnenste van dat orgaan bewegen kristallen in een gyroscopisch opgehangen labyrint met de zwaartekracht mee. Daardoor vallen we bijvoorbeeld niet zomaar om en zijn we ons bewust van waar we staan of liggen ten opzichte van de omgevende ruimte. Zonder dit evenwichtsorgaan zouden we voortdurend vallen en overal tegen aan lopen. Samen met waarnemingen van de ogen en het spiergevoel (de reflexen) reguleert het evenwichtsorgaan ons equilibrium binnen de drie dimensies. Maar de werkelijkheid heeft meer dan drie dimensies, bijvoorbeeld de vierde dimensie van de tijd die wij doorleven, en dan de dimensie van de verbeeldingskracht. Ook daarbinnen zoekt de mens vroeger of later een weg om in balans te blijven.

Het systeem om de weg te vinden

Naast het evenwichtsorgaan beschikken we over het vermogen van oriëntatie, waardoor we ons doelbewust kunnen voortbewegen. Wij kunnen 360 verschillende richtingsgraden uitlopen, en opwaarts, benedenwaarts. Om te weten waar we zijn, verkennen we onze omgeving. Wij doen dat op basis van optische en akoestische waarnemingen die we onder onze slapen, in de hippocampus, tot een landkaart verwerken en aansluitend in het geheugen van de retrospleniale cortex opslaan, achter de balk die de beide helften van onze hersenen verbindt.

 

De oriëntatiezin berust op een hooggecompliceerde voorziening van de natuur, die wij met astronomische waarnemingen, geografische kaarten, nautische kompassen en GPS-systemen hebben aangevuld.

Richting kiezen wij door ons te "oriënteren". Dat deden we oorspronkelijk op het oosten, in de richting van de opgaande zon, de 'sol oriens', of de vaste stand van een ster.

Ook ons leven is een soort voortbeweging door een ruimte van A (geboorte) naar B (dood), en ook die voortgang vereist evenwicht en oriëntatie. Taalkundig hebben "zin" en "richting" (en trouwens ook het woord 'zijn') dezelfde oude wortel: sinnan = gaan, reizen, streven. Daar heeft religie alles mee te maken.

De stemmen van kerktorens, tempelbellen, klokken en muezzins willen de weg wijzen. Die weg zijn velen bijster geraakt naarmate het zelfstandige denken groeide en om onsheen alles veranderde.

Sindskort weten wij dat wij in een uiversum leven van ontelbare galactieën, elk met miljarden zonnen en planten. Er zullen talloze levensvormen in voorkomen. Ook het leven zelf is onverklaarbaar geworden. Wie zijn wij in Godnaam?

De moeilijk te vinden waarheid

Wat doen, wat laten? De eenvoudige vraag wat 'waarheid' is, beantwoordt een lexicon op internet met niet minder dan 25 pagina's tekst. Het betekent alvast dat we het niet werkelijk weten. 'Waar' wil taalhistorisch zeggen dat iets niet verborgen is, maar dat is de waarheid wel degelijk.

Er bestaan alleen in de wijsbegeerte meer dan tien theorieën over wat in klassieke zin waar is, in overeenstemming met de "feitelijke werkelijkheid". Maar de realiteit is onbegrijpelijker dan ze ooit is geweest, natuurwetenschappelijk in eerste linie, maar geesteswetenschappelijk niet minder.

De ontdekking van spinnende ferionen en bosonen in de materie, het deeltje van Higgs of de snaartheorieën die in hogere dimensies naar een enkele kracht achter de vier fundamentele krachten in de natuur zoeken, hebben allengs de ondergang van de klassieke kosmos bezegeld.

Erachter daagt een nieuw, holistisch universum op dat, naar het zich laat aanzien, een nieuwe definitie van de wereld der dingen vereist. Het natuurlijke en het bovennatuurlijke liggen mogelijk in één enkel veld van massaloze energieën die alles voortbrengen en behouden. → "Waarheid – Het betrekkelijke en het absolute.

Geloof vereist verstand

Before all else, God created the mind. From the dawn of creation, it was made to be revealed in the temple of man. - 'Abdu'l-Bahá in "The Secret of Divine Civilization"

Sinds het ontwaken van het religieuze bewustzijn, tienduizenden, misschien zelfs honderduizenden jaren geleden, blijven mensen onvermoeid over een hogere wereld speculeren. Het pantheon van goedgelovigheid wemelt van projecties van het voorstellingsvermogen dat, ongeremd door de kritische rede, fantasievolle figuranten heeft voortgebracht. In de denkbare wereld boven de werkelijkheid kent de heilige verbeeldingskracht geen grenzen. Het christendom overtreft erbij andere monotheïstische godsdiensten door het dogma dat God "vlees is geworden", mens onder mensen, in Jezus Christus.

 

Door te verkondigen dat geloof het onverstand en de kinderlijkheid heiligt, heeft de Kerk in de loop van haar geschiedenis geloofswaarheden gepostuleerd die geen mens begrijpt maar die de gelovige ootmoedig aanvaardt – van de vleeswording van het Woord en de drie-eenheid van één God uit het kerkbegin tot aan de fysieke tenhemelopneming van de Maagd Maria, een dogma uit 1950. Toch toont elke concordantie van de Bijbel aan dat "verstand" en "verstandig" onmisbaar zijn om niet bijgelovig te worden. Bijvoorbeeld in het Het Boek Wijsheid in de katholieke Bijbel (6.15): "Een mens kan zijn verstand niet beter gebruiken dan door aan haar te denken. Wie om haar wakker ligt zal spoedig vrij van zorgen zijn."
Meer in → "Hoe God te zien", Het godsbeeld van de jongste wereldreligie.

Over de god die niet bestaat

Velen hebben hun oude geloof verlaten, andere maken er folklore of een schrikbeeld van. "God is dood" - het het is populair om Nietzsche te citeren. God - zoals die in zijn tijd werd voorgesteld - was weliswaar een "veel te extreme hypothese"; doch de filosoof beklaagt de duisternis die over de samenleving is gekomen. Hij zegt de "oneindige smart" te delen van de godverlatenheid die de denkerGeorg Wilhelm Hegel al aan het begin van de 19e eeuw had gevoeld. Friedrich Nietzsche werd in 1844 in Saksen geboren.

 

In 1844 was in Perzië de Báb verschenen, "de Poort" naar een nieuwe denkwereld, die van een onkenbare God die zichzelf in historisch waarneembare Manifestaties openbaart en relativeert, teneinde door de mens gekend kan worden - als Geest in geest. Die almachtige Geest is de oorzaak van al wat bestaaten heeft dat steeds opnieuw geopenbaard. God verschijnt aan de mensheid zals de zon in een spiegel.

 

Maar God komt niet, gaat niet, heeft geen begin, geen einde.

Bahá'ís zien de komst van God als de dageraad waarin de zon verrijst terwijl hij stilstaat. God verschijnt op de ochtend van nieuwe tijden aan het gewelf van het inzicht dat niet te verfilmen, te vertonen is. Wie cinemascopische taferelen verwacht zal wachten en wachten.

De gevolgen van massaal ongeloof

Volgens een schatting van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) zal tweederde van de bevolking van ons land binnen één generatie buitenkerkelijk zijn, zij het niet meteen ook atheïstisch. Dagblad Trouw sprak al van "een land van lege kerken". De demografen van het SCP schatten dat ongeveer een vijfde van de volwassen Nederlanders "zoekers in spiritueel opzicht" zijn.

 

Meer dan een eeuw geleden, toen nog bijna alle burgers lid waren van een kerkgenootschap, schreef Bahá'u'lláh:

De levenskracht van 's mensen geloof in God sterft uit in ieder land. Alleen Zijn heilzaam geneesmiddel kan deze ooit herstellen. De voortwoekerende goddeloosheid vreet in het essentiële van de menselijke samenleving. Kan iets anders dan het Elixer van Zijn machtige Openbaring haar zuiveren en hernieuwen?

Als bij de dood de ziel het lichaam verlaat, valt de stof van ons beeld uiteen. Ook godsdiensten zijn organismen die ontstaan, verouderen en vergaan. Als hun einde nadert trachten godsdiensten zich te verjongen door terug te kijken naar hun begin. Maar de universele religie van God loopt aan de tijdperken vooruit en verjongt zich door voortschrijdende openbaring. De komst van de Báb en Bahá'u'lláh laat dit zien.

Alle trends gaan naar 1

Alle processen waarin de mens meespeelt, gaan in de richting van onderlinge verbanden. Doordat wij onze planeet nu ook van een afstand kunnen zien, schemert zijn wonderbaarlijke eenheid. Vrede is het door God gestelde hoogste doel van de volkeren. Snel toenemende gevaren dwingen de mensheid tot onderling overleg.

 

Inmiddels is de aarde omgeven van een wolk van data die alles met allen aan het verbinden zijn. Ons bewustzijn is al onvergelijkelijk veel ruimer dan dat van alle generaties voor ons. In al wat sinds de 19e en 20e eeuw anders is geworden, zit een drijvende kracht: de onvoorstelbare energie die alles beweegt en de evolutie van de mensheid veroorzaakt.

 

Wetenschappelijke ontdekkingen hebben een nieuw universum onthuld. Maar spiritueel verkeren de meesten nog in de 19e eeuw. Dat onze wereld sindsdien wetenschappelijk en technisch totaal is veranderd staat vast; dat zich gelijktijdig een spirituele omwenteling voordoet dringt veel langzamer door. Bahá'is hebben er een karakteristieke visie op:

"Onze wereld heeft het donkere hart betreden van een tijdperk van fundamentele veranderingen die alles uit heel haar tumultueuze geschiedenis te boven gaat. Haar volkeren, van welk ras, land of welke godsdienst dan ook, worden uitgedaagd elke mindere loyaliteit en beperkingen opleggende identiteit ondergeschikt te maken aan hun eenheid als burgers van een enkel planetair vaderland." In de woorden van Bahá'u'lláh:

Het welzijn der mensheid, haar vrede en veiligheid zijn onbereikbaar, tenzij haar eenheid blijvend tot stand is gebracht.

Dit schreef het Universele Huis van Gerechtigheid, toen er in 1992 de vertalingen van het nieuwe wetboek van God verscheen. → De Kitáb-i-Aqdas 

 

Over de zin van religie

Het fundamentele doel dat het Geloof van God en Zijn Religie bezielt, is de belangen van de mensheid te beveiligen, de eenheid der mensheid te bevorderen en de geest van liefde en kameraadschap onder de mensen aan te kweken. Laat het niet een bron van onenigheid en strijd, van haat en vijandschap worden. Dit is het rechte Pad, het hechte en onwrikbare fundament. Alles wat op dit fundament wordt opgericht, kan door de wisselvalligheden der wereld nooit aan kracht verliezen, noch zal het verloop van talloze eeuwen haar structuur ondermijnen. - Bahá'u'lláh